پیوند آسمانی

همان طور که در قسمت قبل قول داده بودیم امروز به چند تا پرسش درباره ازدواج موقت پاسخ می دهیم.

اكنون كه مشروعيت ازدواج موقت از نظر اسلام روشن شد، اينك به پرسشهايى كه ممكن است در اين باره پيش بيايد پاسخ مى دهيم.
پرسش نخست اينكه آيا ازدواج موقت اركان خانواده را به هم نمى زند؟ و باعث دلسردى زن از زندگى با مردى كه متعه كرده نمى شود؟
پرسش دوم اينكه آيا ترويج ازدواج موقت، ترويج شهوترانى نيست؟ وباعث به وجود آمدن حرمسراها نمى شود؟
پرسش سوم اينكه ازدواج موقت چه فرقى با فحشا دارد؟ آيا آن هم نوعى فحشا و خودفروشى به حساب نمى آيد؟
پرسش چهارم اينكه آيا ازدواج موقت توهين به شخصيت زن نيست؟ و زنى كه تن به ازدواج موقت مى دهد و در مقابل اجرتى صيغه مى شود به شخصيت او لطمه وارد نمى شود؟
در پاسخ پرسش نخست مى گوييم: ازدواج موقت رقيبى براى خانواده ها نيست و در مواقعى صورت مى گيرد كه ضرورتى پيش بيايد و مرد و زن احتياج به اطفاء شهوت داشته داشته باشند ولى امكان تشكيل خانواده براى آنها وجود نداشته باشد. ازدواج موقت به عنوان يك راه حل موقت براى اين گونه موارد تشريع شده است تا از فحشا و زنا جلوگيرى گردد و لذا در رواياتى از ائمه اهل بيت، ازدواج موقت براى مردانى كه خانواده دارند امرى ناپسند دانسته شده:
1 ـ عن على بن يقطين قال سألت ابا الحسن(ع) عن المتعه. فقال: ما انت و ذلك قد اغناك الله عنها.(1)
على بن يقطين مى گويد: از امام موسى بن جعفر(ع) درباره متعه پرسيدم. فرمود: تو را با متعه چه كار؟ در حالى كه خدا تو را از آن بى نياز كرده است.

2 ـ عن الفتح بن يزيد قال: سألت اباالحسن(ع) عن المتعه. قال: هى حلال مباح مطلق لمن لم يغنه الله بالتزويج فليستعفف بالمتعه.(2)

فتح بن يزيد مى گويد: از امام موسى بن جعفر (ع) درباره متعه پرسيدم. فرمود: آن براى كسى كه خدا او را به وسيله ازدواج بى نياز نكرده است، حلال و مباح مطلق است پس چنين شخصى به وسيله متعه عفت نشان بدهد.
بنابراين اصل مشروعيت ازدواج موقت براى كسانى است كه امكان تشكيل خانواده ندارند و روشن است كه اين نوع ازدواج در برابر خانواده ها نيست تا بگوييم باعث دلسردى و عدم امنيت در خانواده مى شود. حال كسانى از اين قانون سوء استفاده مى كنند، مطلب ديگرى است. از اين گذشته اين گونه چيزها مربوط به فرهنگ جامعه است اگر در جامعه اى متعه رواج داشته باشد يك چيز معمولى مى شود و به خانواده لطمه نمى زند.
در پاسخ پرسش دوم مى گوييم: با توجه به مطلبى كه در پاسخ پرسش اول گفتيم روشن مى شود كه ازدواج موقت اگر درست اجرا شود نه تنها باعث ترويج شهوترانى نيست بلكه جلو فحشا و بى بندباريهاى جنسى را مى گيرد و همانگونه كه گفتيم، آن راه حل موقتى براى كسانى است كه غريزه جنسى در آنها شعلهور است ولى امكان تشكيل خانواده و ازدواج دائم را ندارند بخصوص در زمان ما كه شرايط ازدواج دايم بسيار سنگين شده است. و اينكه مشروعيت اين امر باعث به وجود آمدن حرمسراها مى شود، سخن بى ربطى است و اين مربوط به سوء استفاده هايى است كه از قانون مى شود و مى دانيم كه از هر قانونى مى توان سوء استفاده كرد.
در پاسخ پرسش سوم مى گوييم: ميان ازدواج موقت و فحشا تفاوتهاى اساسى وجود دارد در ازدواج موقت مانند ازدواج دائم يك زن فقط در اختيار يك مرد است و تا وقت معينى به سر نيامده، حق ندارد با مرد ديگرى رابطه داشته باشد. همچنين پس از پايان وقت معين، زن بايد عده نگهدارد تا وضعيت او از نظر حاملگى مشخص شود و نيز فرزندان چنين ازدواجى مانند فرزندان ازدواج دايم هستند و از پدر و مادر خود ارث مى برند. بنابراين، فرق ازدواج موقت با ازداواج دايم فقط در اين است كه شرايط آن آسانتر است.
در پاسخ پرسش چهارم مى گوييم: اين بستگى به فرهنگ جامعه دارد اگر در جامعه اى مانند جامعه ما، ازدواج موقت كارى توهين آميز براى زن تلقى شود، اين مربوط به فرهنگ جامعه مى شود و ربطى به قانون ندارد در مقابل ممكن است در جامعه اى ازدواج موقت توهين تلقى نشود بلكه كارى پسنديده باشد اين هم مربوط به فرهنگ آن جامعه است و به هر حال در اصل قانون چنين اهانتى بر زن نشده و ازدواج موقت هم مانند ازدواج دايم رابطه زناشويى و زوجيت ايجاد مى كند و اگر توهين باشد، بسته به آداب و رسوم و سنتهاى جامعه است كه بايد با تبليغات درست اصلاح شود.

پی نوشتها:

1 - محقق، شرايع الاسلام چاپ سنگى ص 184
2 - جواهر الكلام ج 30 ص 149

منبع: تفسیر کوثر جلد دوم